Nieuwe stadswandeling Industrieel Erfgoed Havenkwartier & Raambuurt

Van industrieel erfgoed tot kunst cultuur: een nieuwe stadswandeling door het voormalige industriegebied en de actieve binnenhaven.

De wandeling is tot stand gekomen door een nauwe samenwerking tussen VVV Deventer en de Stichting Industrieel Erfgoed Deventer (SIED). De SIED zet zich in voor het vastleggen van de industriële geschiedenis, behoud en herbestemming van industrieel erfgoed in Deventer.

Nieuwe stadswandeling Industrieel Erfgoed Havenkwartier & Raambuurt

terug naar het overzicht

Grijze silo
Zuiderzeestraat 1
7411 MC Deventer
hello@grijzesilo.nl

Tijdlijn:

1961

Spectaculaire bouw

De bouw van de hoge silo in 1961 was spectaculair: na drie weken onafgebroken beton stortten in een houten glijbekisting stond in Deventer het eerste silogebouw dat op deze wijze in Nederland is gebouwd.

De bouw duurt natuurlijk nog veel langer want daarna wordt tegen de rechthoekige silo een lift- en trapportaal gebouwd van circa 3 bij 8 meter (zie  foto links).  De oplevering zal omstreeks juni 1962 hebben plaatsgevonden. Het was nu mogelijk om in 10 minuten 20 vrachtwagens te vullen, waar voorheen  20 minuten nodig waren voor het vullen van één vrachtwagen.

Bron: Henk Ekkelboom

Bron foto: Deventer in beeld. Uit Focus op Deventer (pag 95). Fotograaf A. Hakeboom.

Spectaculaire bouw


1975

Bouw scheepslosinstallatie

Vanaf het begin  (1961) tot 1975 worden de boten gelost middels een afzuiginstallatie. Het vacuüm zuigen kost veel energie en niet alle producten kunnen worden gelost. Met name de poederachtige stoffen als Tapiocameel kunnen moeilijk worden gelost middels de zuiginstallatie.

In 1975 wordt er naast het elevatorgebouw een nieuwe scheeplosinstallatie gebouwd. Deze installatie bestond uit de inmiddels verdwenen grote stalen trechter, een (gele) kraan en een afzuiginstallatie. Deze nieuwe installatie had twee voordelen: de capaciteit van het lossen werd verdubbeld naar 100 ton per uur en ook poederachtige stoffen zoals tapioca (cassavemeel) konden worden verwerkt.

Tot 1980 blijft de zuiginstallatie in bedrijf, daarna neemt de kraan het volledig over. En komt de zuiginstallatie in verval.

Bron: Henk Ekkelboom & I'M architecten

Bouw scheepslosinstallatie


1975

Milieubesef in de jaren 70

In de silo werd veevoeder opgeslagen maar ook graan en meel. Na verloop van tijd wordt er ook Tapioca in de silo opgeslagen. Dit is een zeer stoffige vervanger van het oude veevoeder. Met de groei van het milieubesef in de jaren 70 moet de CODO een afzuiginstallatie plaatsen. De buurt lag tot dan toe na het laden van Tapioca volledig onder het fijne stof.

De op de foto zichtbare stofzuiginstallatie hoog in de grijze silo was in 1961 reeds aanwezig.

Foto: Theo de Kreek

Milieubesef in de jaren 70


1980

Hoge silo heet voortaan Grijze silo

De huidige benaming grijze silo is sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw. Voordien werd gesproken over de nieuwe, grote of hoge silo. De zwarte silo werd tot de jaren tachtig oude, kleine, lage of graansilo genoemd.

Bron: Henk Ekkelboom

Foto: Diane Boersma (Deventer Fotokring)

Hoge silo heet voortaan Grijze silo


1999

Historisch onderzoek Bergweide

Met het rapport Historische onderzoek Bergweide wordt de historische ontwikkeling van het industrieterreinencomplex op een samenhangende wijze in beeld gebracht. De SIED wil hiermee een grondslag bieden voor planontwikkeling aan de gemeente - en aan al degenen die hierbij betrokken zijn - aan te bieden.

Na een historische verhandeling waarin onder meer de planontwikkeling van 1970 tot en met 1970 wordt geschetst wordt er een beschrijving en een waardebepaling van de infrastructuur en de bebouwing in het gebied gegeven.

In 2008 verschijnt een aanvulling op deze publicatie.

Bron: Stichting Industrieel Erfgoed Deventer (SIED)

Historisch onderzoek Bergweide


2000

Einde activiteiten

In 2000 vertrokken de werknemers van de silo naar de hoofdvestiging van het bedrijf in Lochem, de silo werd nog als reserve aangehouden tot deze in 2011 met de andere gebouwen werd verkocht aan de gemeente Deventer.

 

Einde activiteiten


2004

Kunstmanifistatie Define Yourself

Zeven leegstaande industriële panden vormen het podium voor de kunstmanifestatie DEFINE YOURSELF - definitions of space.

 

De kunstmanifestatie bood een andere manier van kijken en ervaring van het Deventerse havengebied.

 

Na deze kunstmanifestatie veranderde een klassiek masterplan tot creatieve wijk als inspiratiebron voor een succesvol ontwikkelingsplan dat ruimte bied voor ideeën.

 

Foto: Broos (Pietertje van Splunter en Zeger Reyers)

Kunstmanifistatie Define Yourself


2008

Panorama

Deze panorama is in 2008 vanaf de Grijze silo gemaakt door Theo de Kreek.


2011

Gemeente Deventer wordt eigenaar van silo's

De gemeente Deventer koopt de zwarte en grijze silo met bijbehorende gebouwen en grond. De overdracht luidt ook de verdere aanpak van het aanpalende Havenkwartier in.

Ook al zijn de silo's al jaren niet meer in gebruik, beide gebouwen waren nog altijd in bezit van mengvoerderfabrikant For Farmers. Ooit waren de pakhuizen de schakel voor de levering van veevoer aan de veeboeren in de wijde omgeving, tot Hardenberg aan toe. Nadien namen de For Farmer-silo's in Lochem die taak meer en meer over. Sinds begin deze eeuw stonden de opvallende bouwsels werkeloos aan de Mr. de Boerlaan.

Bron: De Stentor

Gemeente Deventer wordt eigenaar van silo's


2011

Europan Architecten prijsvraag

De winnaars van de Europese architecten wedstrijd ‘Europan’ hebben voor de grijze silo in het Havenkwartier een opmerkelijke bestemming bedacht; Een groentenkwekerij. Het ontwerp ‘Planting Havenkwartier’ is bedacht door de jonge architecten Erwin Schot, Bas Meijerman, Eloi Koster en Elmar Hammers.

 

Kor Zijnstra, partner van het Architectenlab in het Havenkwartier, maakte destijds ook een ontwerp. Zijn ontwerp was gebaseerd op basis van de visie dat nieuwe gebouwen samen met de herbestemming van bestaande de huidige ruwe esthetiek van het gebied adopteren. Een voortzetting van de reeds aanwezige “bottom-up” benadering is de sleutel voor dit gebied gezien de huidige economische en culturele aspecten.

 

Zie ook de website van Europan

Europan Architecten prijsvraag


2012

Grijze silo krijgt aanwijzing karakteristiek gebouw in bestemmingsplan

De grijze silo is als karakteristiek aangewezen in het bestemmingsplan van het Havenkwartier. De aanwijzing karakteristiek heeft als doel behoud en herstel van cultuurhistorisch waardevolle panden. Dit zijn de gebouwen die mede het verhaal van het Havenkwartier vertellen. Transformatie van deze gebouwen is mogelijk als het oorspronkelijke karakter van het gebouw afleesbaar blijft. Dit vanuit de overtuiging dat ontwikkeling en hergebruik de beste voorwaarde is voor behoud van de cultuurhistorische betekenis van de gebouwen in relatie tot het Havenkwartier als totaal.

 

Ets: Peter Paul Hattinga Verschure

Grijze silo krijgt aanwijzing karakteristiek gebouw in bestemmingsplan


2014

Transformatie van een vervallen blinkvanger tot modern stadsicoon

Doordat de grijze silo een gebouw is dat juist heel specifiek is voor de functie, is het niet makkelijk een functieverandering te realiseren. De huidige silo indeling kan niet zonder meer gesloopt worden, dit zou de stabiliteit ernstig schaden. De cellenstructuur dient behouden te blijven, of er dient een nieuw stabiliteitssysteem aangebracht te worden, ter ondersteuning van de gevels.

Er is ontwerp gemaakt met behoud van het karakter van het gebouw. De transformatie van de silo is gebaseerd op het uitgangspunt dat geen (grote) constructieve aanpassingen noodzakelijk zijn. Doorslaggevend voor de herbestemming is het onderzoek naar de kwaliteit van het beton. Daaruit is gebleken dat de betonrenovatie pragmatisch en binnen aanvaardbare financiële kaders is uit te voeren. Daarmee vormen de betonherstelwerkzaamheden geen belemmering meer voor de haalbaarheid van de uitvoering van het transformatieplan. Hierdoor is het mogelijk dat twee particulieren in het behoud en de herbestemming van de grijze silo als woning gaan investeren.

Dit is de eerste stap in een organische ontwikkeling van het gebouw waarvoor dit transformatieplan is gemaakt. Na realisatie daarvan zal de begane grond een publieke gerichte functie met een duurzaam karakter krijgen. Dit gebeurt vanuit de wensen van de gebruikers, waarbij er in de loop van de tijd steeds ruimte is voor veranderingen of toevoegingen.

Transformatie van een vervallen blinkvanger tot modern stadsicoon


2016

Studio Groen+Schild presenteert ontwerp begane grond

Tijdens het in Havenkwartier LOS festival heeft Studio Groen+Schild het ontwerp voor en het toekomstige gebruik van de begane grond van de Grijze silo gepresenteerd. Het industriële karakter van de silo is de inspiratie voor het ontwerp van hun nieuwe werkruimte.

Studio Groen+Schild presenteert ontwerp begane grond


2017

Transformatie begane grond gereed

24 juli 2017

De transformatie van de begane grond van de Grijze silo is gereed.

De transformatie is tot stand gekomen op basis van een ontwerp van Studio Groen+Schild en in samenwerking met o.a.

met dit prachtige resultaat!

De begane grond wordt gehuurd door Studio Groen+Schild als werkruimte en atelier. Een deel van de ruimte zal zodanig worden ingericht dat deze ook gebruikt kan worden voor andere doeleinden. Te denken valt aan inspirerende lezingen, kennisateliers, kleine exposities en (buurt)bijeenkomsten met als thema; architectuur, erfgoed, kunst, cultuur en duurzaamheid.